-
1 каршы буларак
вопреки́ -
2 каршы
I 1. прил.1) противополо́жный; противолежа́щий, противостоя́щийкаршы йорт — противостоя́щий дом
каршы карават — противостоя́щая крова́ть
каршы урам — противолежа́щая у́лица
2) перен.; разг. проти́вный, вражде́бный, антагонисти́ческийкаршы гаскәр — вражде́бное во́йско
3) перен.; разг. упря́мый, непослу́шныйкаршы кеше уенны бозар — (посл.) упря́мый челове́к испо́ртит игру́
4) напереко́р; про́тивкаршы сүз әйтү — сказа́ть напереко́р
бу тәкъдимгә каршы кеше юкмы? — есть кто про́тив э́того предложе́ния?
5) в функ. сказ. про́тивмин каршы түгел — я не про́тив, я не возража́ю
халык сугышка каршы — наро́д про́тив войны́
6) как первый компонент сложного слова противо-законга каршы противозако́нныйянгынга каршы чаралар — протипопожа́рные мероприя́тия
7) нареч. каршыга навстре́чуҗил каршыга исә — ве́тер ду́ет навстре́чу
каршыга килеп чыгу — вы́й́ти навстре́чу
каршыга очрау — попа́сться навстре́чу
8) в знач. послелога каршында, каршысында пе́ред, на виду́, в глаза́х (кого-л.)кешеләр каршында йөзем ак — пе́ред людьми́ моя́ со́весть чиста́
аның каршында начар булып калу — в его́ глаза́х оста́ться плохи́м
2. нареч.халык каршында саубуллашу — на виду́ у всех проща́ться
1) вопреки́, про́тив, напереко́ркаршы әйтү — сказа́ть про́тив
каршы эшләү — сде́лать напереко́р
2) навстре́чу, напро́тивкаршы очрады — попа́лся навстре́чу
каршы килә — идёт навстре́чу
каршы утыру — сиде́ть напро́тив
•- каршы әйтешү
- каршы әйтү
- каршы бару
- каршы буларак
- каршы булу
- каршы килү
- каршы куелу
- каршы кую
- каршы күтәрелү
- каршы тору
- каршы төшү
- каршы һөҗүм
- каршы чыгу II послелог; с направит. п.1) к, на, вбәхеткә каршы — к сча́стью
сорауга каршы җавап — отве́т на вопро́с
кызганычка каршы — к несча́стью
2) про́тивагымга каршы — про́тив тече́ния
яктыга каршы утыру — сиде́ть про́тив све́та
җилгә каршы бару — идти́ про́тив ве́тра
3) на, гля́дя на...төнгә каршы чәй эчү — пить чай на́ ночь
кичкә каршы юлга чыгу — на́ ночь гля́дя отпра́виться в путь
4) напро́тивукытучыга каршы утыру — сиде́ть напро́тив учи́теля
5) в отве́тхатка каршы хат язу — написа́ть письмо́ в отве́т
"кем бара" - диюгә каршы берничә кеше кул күтәрде — в отве́т на вопро́с "кто пойдёт?" по́дняли ру́ки не́сколько челове́к
-
3 противовес
-
4 в противоположность
( кому-чему)...га капма-каршы буларак,...дан аермалы буларак -
5 аллопатия
-
6 монизм
м; филос.монизм (дуализмга каршы буларак, дөньяның нигезе итеп бер башлангычны танучы философик агым)
См. также в других словарях:
киресенчә — 1. Бөтенләй башкача, нәрсәгә дә булса капма каршы. Кемнең яки нәрсәнең дә булса капма каршысы, киресе буларак 2. Әйткәнгә, уйлаганга, көткәнгә капма каршы буларак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җавап — 1. Бирелгән сорау буенча нәр. б. аңлату, раслау яки кире кагу тәртибендә әйтелгән сүз. Дәрестә куелган сорау яки бирем буенча укучының укытучы һәм класс алдында сөйләве 2. Үзеңнең барлыгыңны, кайда булуыңны һ. б. белдерү өчен аваз салу, эндәшү 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аллопатия — и. Гомеопатиягә капма каршы буларак, дәвалауның гадәттәге системасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
материализм — 1. Идеализмга капма каршы буларак, рухка, аңга, фикерләүгә мөнәсәбәттә материяне, табигатьне, объектив чынбарлыкны беренчел дип таный торган, объектив чынбарлыкның аңга, фикерләүгә бәйсез рәвештә яшәвен, дөньяны һәм аның закончалыкларын танып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
метафизика — 1. Диалектикага капма каршы буларак, күренешләрне бер берсенә бәйсез, каршылыксыз, үсеш үзгәрешсез, хәрәкәтсез дип карый торган танып белү методы 2. Идеалистик философиядә: философиянең тәҗрибә ителә алмый торган (алла, рух, ихтыяр иреге һ. б.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
романтизм — 1. XIX гас. башында әдәбият һәм сәнгатьтә классицизмга каршы буларак барлыкка килгән, реаль чынбарлыкны язучыларның таләпләре һәм тойгыларыннан, максатларыннан чыгып сүрәтләргә, кеше образларын да язучылар уйлаганча күрсәтергә омтылган әдәби… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тән — и. 1. Кеше яки хайванның бөтен организмы, бөтен әгъзалары белән гәүдәсе. Кешенең, җанга капма каршы буларак, бөтен матди өлеше 2. Кеше яки хайванның гәүдәсендәге ит. Гәүдәнең тышкы ягы, тире катлавы тән кызару 3. ТӘНЕНДӘ – Исән саулыкны… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эш — 1. Шөгыль, гамәл, хезмәт. Гадәт, вазифа, бурыч, хак йорт эшләре. Эшкәртелә торган, хәзерләнү процессында булган нәрсә 2. Нәр. б. җитештерү, ясау, эшкәртүгә һ. б. юнәлтелгән эшчәнлек. Гомумән берәр өлкәдәге эшчәнлек. Фикерләргә, сүзләргә капма… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
контрчара — Каршы җавап буларак эшләгән чара … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
реакция — I. 1. Нин. б. йогынтыга җавап буларак барлыкка килгән эш хәрәкәт, каршы җавап. Организмның тышкы тәэсирләргә, ярсыткычка каршы җавабы 2. Ике яки берничә матдәнең үзара тәэсир итешүе. II. РЕАКЦИЯ – Һәртөрле иҗтимагый алгарышка, үсешкә, яңарышка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйе — 1. Ризалыкны, раслауны белдереп җавап биргәндә кулланыла; киресе: юк. Нин. б. алдан әйтелгән фикерне катгый рәвештә кабатлап раслаганда кулланыла китәргә. Әйе, китәргә! 2. Нәрсә турында да булса уйлануларның нәтиҗәсен белдереп хикәяләгәндә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
